İngilizce Vikipedi 24 saatliğine karardı!

Vikihaber, özgür haber kaynağı!
(İngilizce Wikipedia 24 saatliğine karardı! sayfasından yönlendirildi)

18 Ocak 2012, Çarşamba


Amerika Birleşik Devletleri'nde anti korsan yasaları olarak anılan Çevrimiçi Korsanlığı Önleme Yasası (Stop Online Piracy Act veya kısaca SOPA) ve Entellektüel Mülkiyetin Korunması Yasası (Protect IP Act veya kısaca PIPA) tasarılarına karşı eylem için İngilizce Vikipedi, 18 Ocak 2012 günü Türkiye saati ile 07:00'de 24 saatliğine karartıldı. Eylem kapsamında siteyi ziyaret edenler, öncelikle kısa bir süre içeriği gördükten sonra site yüzü kararıyor ve siyah sayfadaki başlıkta 'Ücretsiz bilgi olmayan bir dünya düşünün.' yazıyordu.

Eylem için, Özgür Ansiklopedi Vikipedi'nin İngilizce versiyonunda yapılan oylamada toplam 591 oy kullanıldı. 479 kullanıcı, sitenin 24 saatliğine kapatılmasına destek verdi. Yorumlarda Vikipedi'nin siyasete alet olacağı, söz konusu yasanın Vikipedi için bir tehdit ve tehlike oluşturmadığını belirtenler de oldu.

Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinden siteler de bir günlük karartma eylemine destek verdi. Karartma, internet üzerinde pek çok ülkede konu ile ilgili internet sitelerinin açılmasına neden oldu. Dünyanın beşinci en popüler sitesi Vikipedi'nin kurucusu Jimmy Wales ise resmi bloğunu bir günlüğüne aynı şekilde kapattı. Wales, eylem ile ilgili Twitter'da izleyecilerini uyarmış ve bilgi vermişti. Karartma ile ilgili bilgiler verilen Wales'ın resmi bloğunda ayrıca video ve imza kampanyaları da bulunuyor.

Wikimedia Vakfı İcra Müdürü Sue Gardner ise yaptığı açıklamada; alınan karar ve uygulanan eylemin, Wikimedia'nın siyasi bir pozisyon aldığını düşünenlere karşı bir cevap olacağını, eylemin yalnızca gerçek, akla ve mantığa uygun olarak mevcut soruna karşı yapılan bir uygulama olduğunu söyledi.

Kullanıcılarının kendi içeriklerini paylaşarak oylayabildikleri, sosyal paylaşım sitesi Reddit ise Kara Çarşamba olarak adlandırdıkları günde, sitesini 12 saatliğine kararttı. Karartmanın ardından sitede SOPA tasarısı ile ilgili bilgilere de yer verildi. Türkiye'de ise güncel olay ile ilgili internettutulmasi isimli site açıldı. Sitede karartma eylemi ile ilgili bilgiler ile ülkede karartmaya destek veren internet sitelerinin bir listesi yer alıyor.

Eylem kapsamında, Vikipedi'nin yerel dillerde içeriklerin bulunduğu internet sitelerinden bazıları da, sitelere eylem ile ilgili afiş ekleyerek destek oldular. Türkçe Vikipedi, gün içerisinde tüm sayfaların üst bölümünde yer alacak şekilde yayınladığı afişte "Türkçe Vikipedi olarak, bilgiye özgürce ve herkes tarafından erişilebilmesinin bir hak olduğunu savunuyor ve ABD Kongresi'nin interneti sansürlemeyi amaçlayan SOPA-PIPA tasarılarına karşı 18 Ocak 2012 günü 24 saatliğine erişim kapatma eyleminde İngilizce Vikipedi'yi destekliyoruz." ifadelerine yer verdi.

Amerika Birleşik Devletleri'nde yasa tasarısına destek veren kuruluşlar ve siteler de bulunuyor. Bu konuda daha önce internet sitelerinden Go Daddy domain sitesinin yasaya destek vermesi neticesinde siteye tepki amaçlı yüz bine yakın domain başka firmalara transfer yapılmıştı. Bunun yanı sıra şirkete gösterilen tepkinin ardından, yasaya destek verdiği bilinen Microsoft, NBC ve ortağı MSNBC platformlarına karşı tepkiler de görülmeye başlandı. Yasa ile ilgili tepkilere destek veren Google gün boyunca İngilizce web sitesinde ki logosunun üstünü siyah bir bant ile kapattı ve sayfaların alt bölümünde "Kongreye söyleyin: İnterneti sansürlemeyin!" yazılı linkte bulunan bağlantı ile imza kampanyası başlattı.

Yasa tasarısı neleri kapsıyor?

Yasa tasarısı ile Amerika Birleşik Devletlerinde özellikle yasadışı veri indirme, film ve televizyon dizilerinin internet üzerinden yasadışı olarak izlenmesinin ve paylaşılmasının engellenmesi amaçlanıyor. Ayrıca çıkarılacak yasa, yalnızca ABD değil, ülke dışındaki tüm internet sitelerine de müdahale etme yetkisi veriyor. İnternet üzerinde bulunan sitelerin pek çoğunun sunucusu halen ABD'de bulunuyor. Vikipedi ve yasa karşıtı taraflar ise söz konusu yasaların şirketlerin telif haklarını ihlal ettiği bahanesi ile doğrudan erişilen içeriğe link verebilen kuruluşlar olarak kendi haklarında da kapatma kararı alınabileceğini iddia ederek yasaya karşı çıkıyorlar. Ayrıca yasaya Yahoo, Twitter, eBay, AOL, Google, Huffington Post, Pandora, Facebook, Amazon gibi büyük teknoloji şirketleri de karşı çıkıyorlar.

Kaynaklar